Collectieve woonprojecten tonen vandaag wat ruimtelijke winsten van nieuwe woonvormen kunnen zijn, maar een vernieuwing in het eigenaars- en beheersmodel biedt ook voordelen. Zo vormt de wooncoöperatie een interessant alternatief voor de klassieke modellen van huren of kopen. Enkele pioniers - zoals wooncoop, Collectief Goed, Oak Tree Projects en IBK - tonen dat het coöperatief model in Vlaanderen haalbaar is.
Vanuit Architectuurwijzer en Cera geloven we in de potentie van de wooncoöperatie als een nieuwe speler op de woningmarkt, naast de projectontwikkelaar, de sociale huisvestingsmaatschappij, de bewonersgroepen, ... In een gemeenschappelijk project werken we aan kennisopbouw en sensibilisering. Voor meer info: www.cooperatiefwonen.be
In een wooncoöperatie zijn de bewoners geen eigenaar van hun appartement of woning. Via de aankoop van aandelen zijn ze mede-eigenaar van de coöperatieve vennootschap, die op haar beurt eigenaar is van het woongebouw. In ruil voor hun aandeel krijgen de bewoners een levenslang woonrecht in een woning op hun maat, wat zich vertaalt in een huurcontract. Via hun stem op de algemene vergadering kunnen de bewoners ook de coöperatie mee besturen.
De wooncoöperatie kan als nieuw woonmodel bijdragen aan volgende ambities in Vlaanderen: betaalbaar wonen, kwalitatief en duurzaam wonen, diversiteit aan woningtypes, gezinsvriendelijk wonen, beheer van appartementsgebouwen, collectieve aanpak van wijk, flexibel wonen, nieuwe perspectieven voor zorgwonen, kansen voor erfgoed, ...
Bij de opstart van een nieuw woonproject kunnen zowel toekomstige bewoners als investeerders aandelen kopen van de wooncoöperatie. Samen met een lening heeft de wooncoöperatie dit kapitaal nodig om het project te realiseren. Voor de realisatie beschikt de wooncoöperatie bij voorkeur over een terrein met aanvaardbare prijs. Om de bouwkost zelf te beperken, is het belangrijk om zowel rationeel en kosten- efficiënt te bouwen als te denken vanuit een duurzaam lange termijnbeheer van het gebouw.
Een wooncoöperatie streeft niet naar winstmaximalisatie, maar naar doelmaximalisatie. Het gemeenschappelijk doel van de coöperanten is een betaalbaar en kwalitatief woningaanbod. Bewoners verlangen een lage huurprijs. Bijgevolg is een huurkorting interessanter dan een dividend op aandelen. De huur is tevens geen 'weggesmeten geld', maar een terugbetaling van onkosten aan de eigen wooncoöperatie. Of zoals wooncoop het stelt: je huurt bij jezelf.
De huurprijs van een woningunit wordt berekend op basis van de bouwkosten, de hypotheeklening, de beheerskosten van het gebouw, de toekomstige renovatiekosten, de werkingskosten van de coöperatie, de dividenden voor investeerders, ... De wooncoöperatie zoekt naar een balans tussen de huurprijs en de kosten. De huurprijs is niet onderhevig aan speculatie van de private woonmarkt.